«1η Απριλίου 1955 – Κύπρος: Οι μαθητές της Θεσσαλονίκης τιμούν τους ήρωες του Κυπριακού Αγώνα 1955-1959 - Μικρή πατρίδα, μεγάλοι αγώνες»
Την Τετάρτη 22 Απριλίου 2015, στην Αίθουσα τελετών Α.Π.Θ., το σχολείο μας συμμετείχε και φέτος, όπως τα τελευταία 5 χρόνια στη μεγάλη Εκδήλωση Μνήμης και Τιμής για τους Κύπριους Αγωνιστές της ελευθερίας «1η Απριλίου 1955 – Κύπρος: Οι μαθητές της Θεσσαλονίκης τιμούν τους ήρωες του Κυπριακού Αγώνα 1955-1959 - Μικρή πατρίδα, μεγάλοι αγώνες». Η εκδήλωση διοργανώνεται από το Γενικό Προξενείο της Κύπρου, την Ομοσπονδία Κυπριακών Οργανώσεων Ελλάδας σε συνεργασία με την Ένωση Κυπρίων Βόρειας Ελλάδας και την Κυπριακή Εστία Βορείου Ελλάδος και τελεί Υπό την αιγίδα του Υπουργείου Μακεδονίας & Θράκης, με την στήριξη της Περιφερειακής Δ/νσης Εκπ/σης Κεντρικής Μακεδονίας.
Το σχολείο μας συμμετείχε στη φετινή διοργάνωση με δρώμενο «Φυλακισμένα μνήματα: τελευταίο επισκεπτήριο πριν τον απαγχονισμό», διασκευασμένο κείμενο για δραματοποίηση από την διευθύντρια, κυρία Ελένη Μούζουρα. Το κείμενο αποτελεί μαρτυρίες από το από το βιβλίο «Το έπος της Ε.Ο.Κ.Α., ποιητική έκφραση του αγώνα, Λευκωσία , 1987-88, (εκδ) Π.Μ. Ιωάννου & Γ. Γρηγοριάδης, «Λόγια μανάδων ηρώων», με απόδοση από την Κυπριακή διάλεκτο στην κοινή ελληνική και διασκευή από την Ε. Μούζουρα.
Περιγραφή: Τρεις μαθήτριες ενσαρκώνουν τις μητέρες των αγωνιστών της ΕΟΚΑ Ζάκου, Πατάτσου και Χαρίλαου, οι οποίες επισκέπτονται τους γιους τους στις Κεντρικές Φυλακές της Λευκωσίας, στο τελευταίο, αποχαιρετιστήριο επισκεπτήριο, καθώς την επόμενη ημέρα με το χάραμα οι Άγγλοι θα τους απαγχονίσουν. Τα λόγια των μητέρων των μελλοθάνατων ηρώων αποδόθηκαν στην κοινή ελληνική, κοντά στο Κυπριακό ηχόχρωμα, από την Ε. Μούζουρα για να είναι κατανοητά στο κοινό, αλλά και για να μπορέσουν να τα αποδώσουν οι μαθήτριες. Ανάμεσα στα λόγια των μητέρων, ακούγεται τμηματικά το τραγούδι «ξύπνα καημένε μου ραγιά» από ομάδα μαθητών του σχολείου μας που παίζουν μουσικά όργανα και το τραγουδούν. Η δραματοποίηση βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα, μαρτυρίες στην Κυπριακή διάλεκτο των μανάδων, οι οποίες περιγράφουν τις δραματικές ώρες πριν το επισκεπτήριο, όταν άκουγαν τα παιδιά τους, τους μελλοθάνατους ήρωες, που τους έφερναν για το τελευταίο αντίο και αυτοί τραγουδούσαν το τραγούδι αυτό. Αλλά και τις στιγμές του τελευταίου αντίο. Με συντομία, μεταφέρεται από τα παιδιά η συναισθηματική φόρτιση των μανάδων που χάνουν τα παιδιά τους, αλλά που ταυτόχρονα νιώθουν περηφάνια για τους ήρωες που γέννησαν.
Στο δρώμενο συμμετείχαν οι μαθήτριες:
- Γεωργία Ταουσιάνη, μαθήτρια Γ΄ Γυμνασίου (μητέρα Ζάκου),
- Τέγου Ευγενία, μαθήτρια Γ΄ Γυμνασίου (μητέρα Πατάτσου) και
- Τσουκαλά Ζαχαρένια, μαθήτρια Γ΄ Γυμνασίου (μητέρα Χαρίλαου).
Το τραγούδι «ξύπνα καημένε μου ραγιά» απέδωσαν οι μαθητές /ριες
- Κουτσουράς Χρήστος, μαθητής Α΄ Γυμνασίου (κιθάρα),
- Κωνσταντινίδου Ερμίνα, μαθήτρια Β΄ Γυμνασίου (φλάουτο),
- Μαυρίδου Ειρήνη, μαθήτρια Β΄ Γυμνασίου (ηλεκτρικό πιάνο) και
- Πατιώ Αναστασία, μαθήτρια Β΄ Γυμνασίου (τραγούδι).
Στις 9 Αυγούστου 1956, τρεις ήρωες της ΕΟΚΑ οδηγήθηκαν στην αγχόνη από τους Βρετανούς αποικιοκράτες. Ο 23χρονος Ανδρέας Ζάκος από τη Λεύκα, ο 22χρονος Ιάκωβος Πατάτσος από τη Λευκωσία και ο 23χρονος Χαρίλαος Μιχαήλ από τη Γαληνή. Ο Ανδρέας Ζάκος και ο Χαρίλαος Μιχαήλ έπεσαν στα χέρια των Βρετανών τον Δεκέμβριο του 1955, στη διάρκεια ενέδρας που είχε στήσει η ΕΟΚΑ στο Μερσινάκι. Ο Ιάκωβος Πατάτσος, συνελήφθη μετά από την απόπειρα εκτέλεσης κάποιου αστυνομικού, συνεργάτη των Βρετανών. Στις φυλακές, ο Ιάκωβος δίδασκε σε συγκρατούμενούς του, την Αγία Γραφή. Στο τελευταίο του γράμμα προς τον αδελφό του, ο Ανδρέας Ζάκος γράφει: «Αγαπητέ αδελφέ, όταν θα πάρεις το γράμμα μου αυτό θα έχω φύγει για πάντα. Υπάρχει κανείς που θα μείνει; Η ώρα του θανάτου πλησιάζει, μα στην ψυχή μας φωλιάζει η ηρεμία. Τη στιγμή αυτή ακούμε την ηρωική συμφωνία του Μπετόβεν... Νομίζω όμως ότι μόνο με την εκτέλεση θα μπορέσω να μείνω πάντα νέος κι αθάνατος...».
Το δρώμενο που ακολουθεί, στηρίζεται σε πραγματικό περιστατικό και παρουσιάζει τις μητέρες των αγωνιστών της ΕΟΚΑ Ζάκου, Πατάτσου και Χαρίλαου, οι οποίες επισκέπτονται τους γιους τους στις Κεντρικές Φυλακές της Λευκωσίας, στο τελευταίο, αποχαιρετιστήριο επισκεπτήριο, καθώς την επόμενη ημέρα με το χάραμα οι Άγγλοι θα απαγχονίσουν τα παιδιά τους. Οι μανάδες περιγράφουν τα συναισθήματα τους, καθώς άκουγαν τα παιδιά τους, τους μελλοθάνατους ήρωες, που τους έφερναν για το τελευταίο αντίο, καθώς αυτοί, ως ηρωικές μορφές υπέρτατης θυσίας για την πατρίδα, τραγουδούσαν το τραγούδι «ξύπνα καημένε μου ραγιά, ξύπνα να δεις ελευθεριά». Σαν σκηνή από αρχαίο δράμα, όπου οι μορφές των ηρώων υπερβαίνουν τα ανθρώπινα, καθώς οι ήρωες μελλοθάνατοι υπερνικούν και τον ίδιο το θάνατο, ενώ οι τραγικές μορφές των τριών μανάδων προσφέρουν στην πατρίδα την υπέρτατη θυσία: τα ίδια τους τα παιδιά.
Υπεύθυνη για την εκδήλωση ήταν η κυρία Ελένη Μούζουρα.
Όλοι οι μαθητές /ριες από τα σχολεία που συμμετείχαν με τις ποικίλες δράσεις τους (ποίηση, μουσική, δρώμενα κ.α.) δημιούργησαν βαθιά συγκίνηση στους παραβρισκόμενους και έφεραν στη μνήμη των μεγαλύτερων, αλλά και δίδαξαν βιωματικά τους μικρότερους τη νεότερη ιστορία του Κυπριακού ελληνισμού και τους αγώνες για την ελευθερία.
Θερμά συγχαρητήρια στους μαθητές /ριες που συμμετείχαν και στους γονείς τους, γιατί με τη συνεργασία σχολείου και γονέων επιτυγχάνονται τα σπουδαία.